TĘTNO ŻYCIA - podsumowanie cyklu w 2015 roku

TĘTNO ŻYCIA - podsumowanie cyklu w 2015 roku

 

W 2015 roku przybliżyliśmy Wam wydarzenia z cyklu „Tętno życia”. Prześledziliśmy cykl życia religijnego Żyda – od narodzin aż do śmierci.
Cykl „Tętno życia” rozpoczęliśmy 6 maja wydarzeniem poświęconym dziecku w kulturze i religii żydowskiej. W MCK SOKÓŁ przedstawiliśmy narodziny, Bar Micwę i Mat Micwę. Dyrektor Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej Artur Franczak opowiedział nam o losach dziecka żydowskiego w dawnej Polsce. Dowiedzieliśmy się m.in. o wielu przesądach związanych z narodzinami dziecka i okresem niemowlęctwa. Wejście w dorosłość, w zależności od religii przedstawili nam duchowni chrześcijańskich wyznań. W dyskusji prowadzonej przez Łukasza Połomskiego wzięli udział: Pastor Jacek Orłowski, ksiądz Dariusz Chwastek i ksiądz Andrzej Mulka. Duchowni przybliżyli zebranym także swoje ulubione postacie biblijne. Spotkanie zakończył spektakl teatralny w wykonaniu Teatru Nomina Rosae. Sztukę pt. „Lustro” wyreżyserowała Barbara Szewczyk. Wystąpili w niej Justyna Stasik i Józef Więcławek. Spektakl przybliżył nam całe życie religijnego Żyda – stał się poniekąd wstępem do kolejnych wydarzeń. 
29 czerwca spotkaliśmy się w Bożnicy Bajs Nusn na kolejnym wydarzeniu z cyklu „Tętno życia”. To było pierwsze spotkanie zorganizowane przez nas w tym miejscu. Przedstawiliśmy ślub w kulturze żydowskiej. To bardzo ważne wydarzenie w życiu każdego Żyda, które w wielu elementach jest rozbieżne ze znanymi nam ślubami w religiach chrześcijańskich. Łukasz Połomski przywołał najbardziej znane śluby żydowskie na Sądecczyźnie. Opowiedział o weselu córki cadyka Halberstama z Bobowej, chyba najbardziej rozpoznawalnym ślubie żydowskim w okresie międzywojennym. Usłyszeliśmy historię rodziny Ameisenów. Protoplaści tej rodziny zostali przeklęci przez Cadyka sądeckiego i dopiero w okresie międzywojennym te dwa rody się pojednały. Okazją do zawarcia zgody był właśnie ślub Zofii Ameisenowej, później kustosza Biblioteki Jagiellońskiej. Dyrektor Sądeckiego Sztetlu opowiedział także o miłości w getcie sądeckim. Najbardziej znana historia przywołana przez prelegenta dotyczyła miłości Berty Koermann i Stefana Mazura. Młody sądeczanin uratował swoją dziewczynę przechowując ją w mechanizmie zegara ratuszowego. Wydarzenie uwieńczył program artystyczny przygotowany przez Teatr Nomina Rosae. Zatytułowano go „Bóg, który rozumie mowę róży między cierniami”. Znalazły się w nim m.in. błogosławieństwa ślubne wypowiadane „pod chupą”. Znane utwory muzyki klezmerskiej zagrała nam Helena Zelek.
Ostatnie wydarzenie z cyklu „Tętno życia” odbyło się 29 grudnia w Domu Historii. Spotkanie zatytułowaliśmy „W krainie zmarłych”. Poświęciliśmy je przedstawieniu śmierci w religii, kulturze i tradycji żydowskiej. Widzowie obejrzeli niezwykły spektakl „Biblioteka pod klepsydrą”. Teatr Nomina Rosae przeniósł nas w rzeczywistość wyjętą z opowieści Brunona Schulza. Niezwykły film, który był elementem scenografii, stworzył wyjątkowy nastrój.  Reżyserem spektaklu była Barbara Szewczyk. Odbyła się także dyskusja poświęcona śmierci w perspektywie judaizmu ale także innych, chrześcijańskich religii. Wzięli w niej udział Łukasz Połomski oraz duchowni: ks. Dariusz Chwastek (proboszcz parafii luterańskiej w Nowym Sączu) i pastor Jacek Orłowski (kościół zielonoświątkowy w Nowym Sączu). Dyskusja dotyczyła spraw teologicznych ale także tradycji i zwyczajów kulturowych związanych z odchodzeniem najbliższych. Rozmawialiśmy o pamięci, wspominaliśmy Jakuba Mullera. Spotkanie w Domu Historii zakończyło tegoroczny cykl. 
Głównym organizatorem wydarzeń było Stowarzyszenie Profesjonalnego Samorządu. Cykl był częścią projektu "Most między czasami" zrealizowanego dzięki wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Plakat promujący I wydarzenie cyklu - "Czas dzieciństwa". Fot. P. Droździk.  Plakat promujący I wydarzenie cyklu - "Czas dzieciństwa". Fot. P. Droździk.
Plakat promujący II wydarzenie "Tętna Życia" - "Ślub w kulturze żydowskiej".   Plakat promujący II wydarzenie "Tętna Życia" - "Ślub w kulturze żydowskiej".
Plakat promujący III wydarzenie w cyklu - "W krainie zmarłych". Fot. P. Droździk.  Plakat promujący III wydarzenie w cyklu - "W krainie zmarłych". Fot. P. Droździk.
Spektakl "Biblioteka pod klepsydrą" był elementem wydarzenia "W krainie zmarłych". Fot. Ł. Połomski. Spektakl "Biblioteka pod klepsydrą" był elementem wydarzenia "W krainie zmarłych". Fot. Ł. Połomski.
Ślub żydowski przedstawiliśmy Państwu w bożnicy Bajs Nusn. Było to pierwsze nasze wydarzenie w tym miejscu. Fot. R. Bobrowski. Ślub żydowski przedstawiliśmy Państwu w bożnicy Bajs Nusn. Było to pierwsze nasze wydarzenie w tym miejscu. Fot. R. Bobrowski.