DZIĘKUJEMY ZA PAMIĘĆ! - 78. rocznica likwidacji gett na ziemi sądeckiej, limanowskiej i gorlickiej

Rok 2020 jest zupełnie inny od poprzednich. Z powodu panującej epidemii nie zorganizowaliśmy oficjalnych obchodów związanych z rocznicami likwidacji gett na ziemi sądeckiej, gorlickiej i limanowskiej. Mimo to pamiętaliście.

W tym roku ciężar naszych wydarzeń przeniósł się do Internetu. W dniu przypadającej rocznicy likwidacji getta publikowaliśmy zdjęcia pomordowanych. W ten sposób symbolicznie oddawaliśmy hołd całym społecznością. Składały się na nie konkretne osoby, ich historie i tragiczne wojenne losy. 

Chociaż ze względu na sanitarne obostrzenia nie mogliśmy być wszędzie podczas tegorocznych obchodów z ogromnym wzruszeniem obserwowaliśmy, że Wy byliście tam gdzie jesteśmy co roku – pod pomnikami, postumentami i macewami. Przez 6 lat wspólnych spotkań uświadomiłem sobie, że to co Wam opowiedzieliśmy już nie zostanie wymazane. Daty likwidacji gett na stałe znajdują się w kalendarzach burmistrzów, prezydentów i starostów. Nie będąc z Wami mogłem obserwować Wasze zaangażowanie w ciche upamiętnianie tragicznych wydarzeń.

17 sierpnia kwiaty pod pomnikiem w Starym Sączu złożył Pan Burmistrz Jacek Lelek. Przyjęliśmy tę informację z ogromną wdzięcznością. Stary Sącz to miasto, które kultywuje pamięć na Piaskach nieprzerwanie od 2014 r. Dziękuję tym wszystkim, którzy zapalili tam znicze, a także starosądeckiemu.info za medialne patronowanie temu wydarzeniu. Do moich podziękowań dołączają się córki i rodzina Mońka Godlfingera, która we wzruszających słowach odniosła się do tego, że pomimo panującej choroby, starosądeczanie znaleźli czas na zapalenie światła pamięci.

18 sierpnia upamiętniliśmy likwidację getta w Limanowej i zbrodnię w Starej Wsi. Nas i „Ludzie, Nie Liczby” reprezentował Darek Popiela. Jestem ogromnie wdzięczny Karolowi Wojtasowi za poprowadzenie skromnej uroczystości oraz tym, którzy mu towarzyszyli. W Limanowej nie ma nas dużo, nigdy nie ma władz, ale przecież nie dla nich to robimy, ale dla pamięci i potomnych. Dziękuję za relację z uroczystości Józefowi Budaczowi i Telewizji Limanowskiej.

19 sierpnia odbyła się uroczystość upamiętnienia likwidacji getta gorlickiego. Wieńce pod postumentem złożył m.in. Łukasz Bałajewicz (zastępca burmistrza), Maria Gubała (starosta). Dziękuję za promowanie wydarzenia i pamięci portalowi miejskiemu. Tego dnia Edyta Danielska reprezentowała nas w Mszanie Dolnej, gdzie odbyła się również piękna uroczystość zorganizowana przez Sztetl Mszana Dolna. 20 sierpnia tradycyjnie byliśmy w Grybowie i Białej Niżnej. Prywatna uroczystość została także zorganizowana przez Stowarzyszenie Saga Grybów. W imieniu Sądeckiego Sztetlu miejsca pamięci w Grybowie odwiedziła Edyta Danielska i Aneta Święs. To była pierwsza rocznica, kiedy mogliśmy zapalić znicze pod pomnikiem stworzonym w projekcie „Ludzie, Nie Liczby”.

21 sierpnia w Biegonicach odbyła się uroczystość upamiętniająca pomordowanych mieszkańców Nowego Sącza. Wzięli w niej udział przedstawiciele władz miasta z Magdaleną Majką (zastępca Prezydenta) na czele, Teatru Robotniczego i miejscowej szkoły. Dziękujemy wszystkim mediom, które promowały to wydarzenie: Radiu Kraków, Gazecie Krakowskiej, RTK.

23 sierpnia miała miejsce 78. rocznica likwidacji sądeckiego getta. Pierwszy raz od niemal 10 lat było to tak skromne wydarzenie. Najważniejsze, że jednak pamiętaliście, że pod postumentem zapłonęły znicze. Dziękujemy władzom miasta na czele z Prezydentem Ludomirem  Handzlem za złożenie kwiatów. Mediom sądeckim składam podziękowania za promowanie wydarzenia i publikacje, które w sierpniu mówiły o likwidacji getta. Dziękuję portalowi Twój Sącz i Sądeczanin.

Dziękuję ze swoimi współpracownikami wszystkim za każde dobre słowo, każdy zapalony znicz, zmówioną modlitwę, położony kamień i kwiat. Oby to był ostatni taki rok, kiedy nie mogliśmy się spotkać.

Łukasz Połomski